HOE MAAK JE EEN RESULTAATGERICHTE FUNCTIE-ANALYSE ?
Een resultaatgerichte functie-analysebevat:
Een beschrijving van de resultaten, dat zijn de concrete produkten en/of diensten die de functie
moet leveren en een beschrijving van alle competenties die nodig zijn voor het succesvol vervullen
van de functie.
Het proces verloopt als volgt:
1. Benoem de resultaatgebieden.
2. Bepaal prestatie-indicatoren voor de resultaatgebieden.
3. Beschrijf kritieke situaties
4. Kies relevante gedragskenmerken.(Gedragscompetenties)
5. Bepaal prestatie-indicatoren voor de gedragskenmerken.(Gedragscompetenties)
6. Bepaal (overige) competenties.
7. Bepaal gewenste en/of feitelijke Big Five indicaties. (facultatief)
8. Bepaal gewenste en/of feitelijke vervulde teamrollen. (facultatief)
Resultaatgebieden
Gelijksoortige produkten en/of diensten van de medewerker in de funktie, worden in
resultaatgebieden gegroepeerd. Resultaatgebieden beschrijven geen activiteiten maar produkten of
diensten. Een resultaatgebied wordt weergegeven met een zelfstandig naamwoord. Een resultaatgebied is bijvoorbeeld 'agendabeheer'. Maar 'afspraken maken' is een werkwoord. Werkwoorden beschrijven activiteiten, in dit geval een taak. 'Een gemaakte afspraak' is vervolgens het resultaat van de taak äfspraken maken" in het resultaatgebied "agendabeheer".
Prestatie-indicatoren
De prestatie-indicatoren meten de resultaten in de resultaatgebieden. Prestatie-indicatoren moeten
worden herkend en erkend door de medewerker en de leidinggevende en moeten concreet en
praktisch meetbaar zijn.
Een prestatie-indicator voor Agendabeheer is bijvoorbeeld "de tijdigheid van de gemaakte afspraken".
Aan de hand daarvan kan de leidinggevende een oordeel uitspreken over het resultaatgebied Agendabeheer.
Kritieke situaties
De kritieke situaties beschrijven situaties waarin een medewerker zich als zeer succesvol kan
onderscheiden of juist het tegendeel. Het zijn situaties die veel inspanning kosten en waarbij een
groot afbreukrisico optreedt. Hier blijkt het duidelijkst welk gedrag essentieel is voor het succesvol
functioneren.
Een kritieke situatie voor een secretaresse kan zijn: Een belangrijk en gevoelig poststuk wordt niet doorgegeven aan de chef maar ter behandeling doorgestuurd in de organisatie.
(De chef verwacht dat zijn secretaresse zonder nadere aanwijzingen precies weet welke post zij zelf
kan afhandelen en welke post haar leidinggevende moet zien, welke brieven zij zelf mag schrijven,
in opdracht mag ondertekenen en versturen.)
Gedragskenmerken
Gedragskenmerken geven gestandaardiseerde beschrijvingen van functiegedrag.
Competenties.
Competenties' zijn de kwaliteiten en vaardigheden die noodzakelijk zijn voor het succesvol vervullen
van een functie. Een kandidaat moet bereid en in staat zijn om die kwaliteiten en vaardigheden in te
zetten bij het functioneren. 'In staat zijn tot samenwerken' betekent weinig als je het niet wilt doen.
'Bereid zijn om te opereren' helpt niet veel als je daartoe niet bevoegd (en dus niet in staat) bent.
Big Five indicaties.
De Big Five is een psychologisch meetinstrument voor het geven van redelijk betrouwbare en testbare maatstaven, in vijf dimensies, voor iemands persoonlijkheid. Het toevoegen van Big Five indicaties aan de functie-analyse is handig wanneer de beschrijving gebruikt wordt voor selectie en assessment van nieuwe medewerkers.Big Five indicaties zijn wel indicaties voor een bepaald gedrag, maar dat zijn geen competenties.
Informatie en tests van de Big Five zijn op Internet en op deze website te vinden.
Belbin teamrollen.
Een korte typering van een van de medewerker gevraagde teamrol volgens het Belbinmodel is niet alleen handig voor selectie, maar leent zich ook uitstekend voor bespreking tijdens het evalueren van het functioneren en het bepalen van de verdere koers
Met Belbin kan men helder aangeven en verklaren welk soort gedrag voor het functioneren in een werkverband wenselijk is en wat voor gedrag men moet proberen te vermijden.Indicaties voor Belbin teamrollen kunnen beschouwd worden als competenties voor het gedrag bij samenweken in teams of werkgroepen.
Informatie en tests van de Belbin teamrollen zijn op Internet en op deze website te vinden.