Waarom Linux?
Linux is een 'operating system', dat is een programma dat de basisfuncties van een computer op gang brengt. Er zijn verschillende bekende 'operating systems' ,bijvoorbeeld MS-DOS voor de PC's en eigenlijk ook Windows 95 of Windows NT en het basis programma dat de Apple Macintosh computers hun werk laat doen. Linux lijkt erg veel op Unix, dat is het 'operating system' van de grotere computers van de universiteiten en de grote bedrijven.
Linux is een uitvinding van een Finse student, Linus Torvalds, die ergens in de tachtiger jaren wilde dat zijn homecomputer dezelfde dingen kon doen die de grotere computers konden op zijn universiteit. Inmiddels verwijst de term 'Linux' naar een grote verzameling applicatie programma's rond het basisprogramma. Applicaties die eigenlijk alles kunnen doen wat de mainframe,. de Apple's, de MS Dos computers en de Windows systemen ook kunnen en nog meer.
Wat is nu het verschil tussen Linux en al die andere systemen? Er is een belangrijk verschil. Linux kost niets. Dat betekent dat het gecopieerd en verspreid kan worden zonder dat daar auteursrechten voor betaald behoeven te worden. Maar er zijn wel condities. Als je een programma wijzigt dat 'loopt onder Linux' dan moet je er voor zorgen dat de broncode, dat is het eigenlijke programma, toegankelijk is voor iedereen die daarna iets aan dat programma zou willen veranderen. Verder worden de copyrights van commerciele software die onder Linux loopt, met speciale regels beschermd. Anders zou het ook niet aantrekkelijk zijn om professionele applicaties voor Linux te ontwikkelen. Ergens is een pricipe van Linux dat kennis wordt vermeerderd door kennis te delen. Het RGW-project heeft deze openheid gemeenschappelijk met Linux.
Linux is gratis verkrijgbaar op het internet. Maar het kost wel vrij veel tijd om uit alle onderdelen die je op kunt halen een compleet werkend systeem met alle applicaties die je nodig hebt voor je homecomputer bij elkaar te sprokkelen. Daarom kun je in de computerwinkels boeken en CD's kopen met Linux 'distributions' tegen een naar verhouding geringe prijs, waarmee je Linux kant en klaar op je PC kunt installeren.
Maar natuurlijk is het niet alleen de aanschafprijs die Linux belangrijker maakt dan alle andere 'operating systems. Om te beginnen: onder Linux werkt gewoon alles zoals het bedoeld is te werken en dat is nog zichtbaar ook. Verder: programma's moeten beantwoorden aan bepaalde standaardcriteria, anders begrijpen de chips in de computers niks van de commando's die je invoert. Linux is gebaseerd op de POSIX standaard. Posix was oorspronkelijk bedoeld als standaard voor het bouwen van de grote mainframe computers die elkaars commando's ook moesten begrijpen en daarom moeste kunnen werken onder het Unix operating systeem. Hierdoor zijn Linux en Unix compatibel. Dat wil zeggen dat Unix programma's en gemakkelijk naar Linux kunnen worden omgevormd en omgekeerd. Alleen lopen de programma's onder Linux sneller dan onder Unix. (En als je een nieuwe microprocessor maakt of een nieuwe laserprinter bouwt, hoef je geen licentie voor Unix te kopen van IBM of zo.)
MS-Dos en Linux hebben gemeenschappelijk dat ze een hierarchisch opbergsysteem van directories voor de informatie hanteren. Alleen: MS-DOS loopt alleen op PC's met de **86 processors. Je kunt onder MS-DOS ook niet gelijktijdig met andere gebruikers aan dezelfde MS-DOS computer werken of verschillende taken tegelijk uitvoeren. Verder werkt MS-DOS heel moeilijk samen met andere 'operating systems' en de programmatuur voor communicatie, systeembeheer en andere belangrijke applicaties worden niet meegeleverd met MS-DOS.
Microsoft Windows kan een aantal van de grafische mogelijkheden van Linux realiseren, maar vertoont verder dezelfde gebreken als MS-DOS. Eigenlijk is dit op zich wel handige 'operating system' voor mensen die zich verder liefst zo weinig mogelijk in computerprogrammas verdiepen, commercieel op de markt gebracht voor het voldoende was uitgetest.
Windows NT loopt op meer computers dan alleen die met de **86 processor, bijvoorbeeld ook op de Digital Alpha. Maar het heeft verder nog dezelfde problemen als Microsoft Windows en je kunt de programma's maar moeilijk aanpassen, want je ziet vrijwel niks. Bovendien is het nogal duur.
Het 'Apple operating system' loopt alleen op de Mac. Het werkt ook al niet zo gemakkelijk samen met andere soorten computers en het is moeilijk verder te ontwikkelen. Misschien is het daarom dat Apple niet zo lang geleden begon met Linux voor de PowerMac.
Waar komt al de functionaliteit van Linux nu eigelijk vandaan? Het allerbelangrijkste is dat Linux eigenlijk een kind is van Internet. Dat betekent dat een geweldig diverse groep van mensen over de hele wereld zich bezig hebben gehouden met het verder ontwikkelen van de programmatuur voor Linux. Veel van die programma's zijn verbeteringen van de beste programma's die onder de andere operating systems liepen en die door middel van Linux minder afhankelijk worden gemaakt van het computerfabrikaat of van de basissoftware en dus meer geschikt voor samenwerken.
Linux wordt in de industrie en bij de overheid toegepast omdat het zich leent voor nieuw ontwikkelingen, voor toepassingen die nog niet eerder geprogrammeerd zijn. Linux wordt ook gebruikt op universiteiten en hogescholen omdat het de studenten de mogelijkheid geeft tegen lage kosten de ervaringen op te doen die ze anders alleen bij het werken aan grote computers zouden kunnen krijgen. Linux is gewoon een flexibel en geavanceerd 'operating system'. Linux is een fenomeen dat in de informatica zijn weerga tot op heden niet heeft gekend..