Operationalisaties voor gedragscompetenties

Groep 5: Zich inzetten

GedragscompetentiesOperationalisaties
Nr Een gedragscompetentie is een verzameling van specifieke en observeerbare gedragsvormen die op een logische en betrouwbare manier aan de gedragscompetentie kunnen worden gekoppeld. Het gaat om gedrag dat leidt tot succes of falen bij het werk of in het algemeen in het leven. 'Operationalisaties' zijn concrete voorbeelden van zichtbaar gedrag dat bij de gedragscompetentie past.
5.1 Ambitie:

Er naar streven vooruit te komen in de wereld; gedrag vertonen dat er op gericht is carrière te maken en succes te boeken. Zichzelf ontwikkelen om dit te bereiken.


  • Heeft een plan voor eigen persoonlijke ontwikkeling en loopbaan
  • Zoekt situaties, taken en opdrachten die geschikt zijn om relevante ervaringen op te doen
  • Zoekt ruimte in de organisatie voor eigen ontwikkeling, creëert desnoods die ruimte zelf
  • Wil erkend worden voor persoonlijke resultaten
  • Streeft naar meer zelfstandigheid of verantwoordelijkheid in de organisatie
  • Zit niet vastgebakken aan één werkgebied of aan één functie
  • Vraagt om gerichte opleidingen of om te mogen deelnemen aan interessante projecten
  • Kiest voor mobiliteit, eventueel ook buiten de organisatie
5.2 Leervermogen:

Nieuwe informatie in zich opnemen en deze effectief toepassen.


  • Trekt lering uit eigen ervaringen
  • Zoekt informatie die in de werksituatie toepasbaar is
  • Probeert door vragen of verder onderzoek achter diepere oorzaken van problemen of successen te komen
  • Heeft een plan voor eigen verdere ontwikkeling
  • Vraagt feedback, wil een oordeel van anderen over het eigen functioneren en stelt het functioneren bij
  • Past het geleerde in cursusen of trainingen vlot toe
  • Zoekt naar nieuwe kennis en technieken in het eigen vakgebied
  • Heeft eigen netwerken en eigen methoden ontwikkeld om aan bruikbare informatie te komen
5.3 Durf:

Risico's aangaan om uiteindelijk een herkenbaar voordeel te behalen.


  • Beslist wanneer dat nodig is, ondanks duidelijk onvolledige informatie
  • Beslist over zaken met belangrijke consequenties waarvan de afloop niet zeker is.
  • Profileert zich in een groep
  • Presenteert een controversieel standpunt
  • Gaat confrontaties niet uit de weg
  • Is bereid zich achteraf te rechtvaardigen voor een noodzakelijk geachte afwijking van standaardprocedures.
5.4 Energie:

Gedurende een lange periode in hoge mate actief zijn wanneer de functie dat vraagt. Hard werken. Uithoudingsvermogen tonen.


  • Ziet niet op tegen extra werk
  • Houdt onder aanzienlijke belasting lang vol
  • Werkt na zware inspanning de zaak gedegen af
  • Heeft naast belastend werk nog nevenactiviteiten
  • Snijdt tegen het eind van een intensief gesprek nog nieuwe onderwerpen aan of komt terug op onderbelichte punten
5.5 Integriteit:

Handhaven van algemeen aanvaarde sociale en ethische normen in alle beroepsmatige activiteiten.


  • Neemt verantwoordelijkheid voor het eigen handelen
  • Is zich goed bewust van eigen normen en waarden en handelt consequent daar naar
  • Handelt consequent volgens de beroepscode. Wijst andere gedragingen af
  • Staat voor gedane toezeggingen en verplichtingen
  • Geeft open informatie in zaken die veiligheidsrisico's van patiënten, bezoekers en medewerkers betreffen
  • Geeft aan wanneer verwacht gedrag buiten de eigen normen en/of de beroeps- of organisatienormen valt
  • Maakt geen misbruik van macht, voorkennis of persoonlijke informatie
  • Gaat zorgvuldig om met het vertrouwen dat door patiënten en hulpvragers in de hulpverlening wordt gesteld
  • Houdt aan normen vast, ook wanneer dit voor zichzelf nadeel, spanning of conflicten met zich mee brengt
  • Kiest bij conflicten niet automatisch de kant van de sterkere partij, maar probeert het geheel te overzien en handelt daarnaar
  • Meldt gemaakte fouten en neemt uit eigen beweging stappen om de schade te verminderen
5.6 Onafhankelijkheid(Autonomie):

Acties ondernemen die gebaseerd zijn op eigen vakkennis en overtuigingen en niet op een verlangen om anderen een plezier te doen of te gehoorzamen.


  • Weet zichzelf terzake deskundig
  • Handhaaft originele of riskante ideeën waarvan anderen nog overtuigd moeten worden
  • Maakt bij meningsverschil eigen koers en positie duidelijk
  • Gaat zakelijk meningsverschil met klant of superieur niet uit de weg
  • Wijkt niet bij stevige druk
5.7 Vasthoudendheid:

Bij een bepaald actieplan of opvatting blijven totdat het hoogste doel is bereikt of ophoudt redelijkerwijs bereikbaar te zijn.


  • Herhaalt standpunten en voorstellen, eventueel in andere woorden om het doel te bereiken
  • Blijft streven naar eenzelfde doelstelling volgens eenzelfde gedragslijn ondanks tegenwerpingen en weerstand
  • Herhaalt eigen standpuntenop allerlei manieren om een doel te bereiken
  • Is niet gemakkelijk van een standpunt af te brengen
  • Gaat door bij weerstanden en kritiek waar anderen het op zouden geven
5.8 Ondernemen:

Signaleren van kansen in de markt, zowel voor bestaande als nieuwe produkten of diensten. Zich richten op het sluiten van transacties en het inslaan van nieuwe wegen.


  • Komt aan met ideeën voor nieuwe toepassingsgebieden, produkten en diensten
  • Ziet kansen en mogelijkheden en benut die
  • Slaat nieuwe wegen in ondanks dreigende hindernissen
  • Speelt in op verschuivende wensen van klanten en op veranderende situaties in de markt
  • Gebruikt originele methoden om aan toepasselijke informatie te komen
  • Streeft naar hoge kwaliteit en vertrouwt het beter te kunnen doen dan anderen
  • Houdt rekening met zowel kosten als klanten
  • Neemt een zakelijke beslissing met enig risico
  • Bouwt een netwerk op, investeert in contacten met klanten en medewerkers
  • Kan bogen op bereikt succes: lagere kosten, betere dienstverlening, hogere opbrengsten, e.d.
  • Bewaakt budgetten en werkprocessen

Home Database competentieprofielen
Laatst bijgewerkt: 2-10-2009/ WvO