Operationalisaties voor gedragscompetenties

Groep 6: Bijzondere Competenties: Tolerantie en Respect.

GedragscompetentiesVoorbeelden van operationalisaties
Nr Een gedragscompetentie is een verzameling van specifieke en observeerbare gedragsvormen die op een logische en betrouwbare manier aan de gedragscompetentie kunnen worden gekoppeld. Het gaat om gedrag dat leidt tot succes of falen bij het werk of in het algemeen in het leven. 'Operationalisaties' zijn concrete voorbeelden van zichtbaar gedrag dat bij de gedragscompetentie past. Bij deze bijzondere competenties moet het beschreven zichtbare gedrag in de operationalisatie soms aangevuld worden met de aanduiding van een waargenomen of gewenste attitude. Daarnaast is concrete informatie nodig over de context waarbinnen het gedrag zich afspeelt om de relevantie van het waargenomen gedrag te bepalen. Zie hiervoor nadere uitleg over deze competenties.
6.1 Tolerantie:

Anderen toegestaan zich te gedragen, te uiten en te leven zoals zij dat willen, zonder enige inmenging.

Er zijn verschillende soorten tolerantie, al naar gelang die samen gaan met verschillende attitudes t.o.v. het onderwerp in kwestie. Dit varieert van indifferentie en interesse tot angst

Om te bepalen in hoeverre een goede balans is ingesteld is tussen de invloeden van het eigene en het andere moet een beoordeling van de competentie Tolerantie samen gaan met een beoordeling van de competentie Integriteit.

Te ver gaande tolerantie leidt tot verlies aan integriteit.


  • Laat bij het samenwerken zien dat hij geen enkele moeite heeft met het omgaan met homofiele collega's.
  • Laat bij een presentatie zien dat zij zich ergert aan evident homofiel gedrag tussen het publiek.
  • Toont bij het werk in de receptie dat zij het gedrag van een cliënt accepteert die in gedrag of uiterlijk blijk geeft van een andere geloofsovertuiging en/of ander cultuurpatroon
  • Laat bij een discussie merken dat hij een hevige afkeer heeft van groepen en sekten, bijv. Scientology, in het algemeen van organisaties waarvan hij meent dat zij drukmiddelen gebruiken om hun leden met lichamelijke, morele of financiële dwang aan zich te verbinden.
  • Schrijft in bedrijfsregels en voorschriften dat er geen bezwaar mag zijn dat mensen met uiterlijke tekenen, kleding, gedrag, enzovoorts, op het werk laten zien dat zij tot een bepaalde cultuur, geloofsovertuiging, sociale groep of supportersclub behoren.
  • Geeft aan dat het volstrekt niet geaccepteerd wordt dat mensen ongelimiteerd door middel van uiterlijke tekenen, kleding, gedrag, etc. aangeven dat zij tot een bepaalde cultuur, geloofsovertuiging of sociale groep behoren met de bedoeling om daarmee op anderen druk uit te oefenen, angst aan te jagen en macht te verwerven.
  • Heeft geen problemen met het eten van eieren van kippen uit legbatterijen en geniet van karbonaden van varkens die niet buiten mogen ronddartelen in de modder.
  • Laat zien dat zij het niet aandurft in het openbaar bezwaar te maken tegen uitingen van vandalisme en onaangepast gedrag, of zich in afkeurende zin uit te spreken over bizarre elementen uit andere culturen, zoals vrouwenbesnijdenis.
6.2 Respect:

Openlijk bewondering tonen en eer bewijzen aan een ander, een ander land, een andere cultuur, een andere religie.

De competentie Respect verwijst naar een instelling van eerbied, nederigheid, ondergeschiktheid aan de ander of aan het andere land, aan iemands macht, levenservaring, kennis of overtuiging, etc.

Verschillende attituden kunnen ten grondslag liggen aan dit gedrag.Het gaat om een persoonlijke instelling van het evenwicht tussen oordelen over de waarde van het eigene en het andere.

Een beoordeling van de competentie Respect moet samen gaan met een beoordeling van de competenties Oordeelsvorming en Autonomie

Extreem Respect zou leiden tot verlies van identiteit en zelfrespect.


  • Behandelt elke cliënt als een volwaardige persoon, zoals zij zelf ook behandeld zou willen worden.
  • Zwijgt wanneer een collega voor publiek een kleine fout maakt. Probeert ongewenste gevolgen op andere wijze te voorkomen.
  • Gedraagt zich bij religieuze, wetenschappelijke en culturele evenementen met passend gedrag en in passende kleding.
  • Spreekt over symbolen, gebruiken en voorwerpen van religieuze en culturele aard op een wijze die door de aanhangers van de betreffende religie of de van betreffende cultuur als gepast zou worden gezien.
  • Volgt bij de uitvoering van het werk ondanks eigen twijfels over de kwaliteit van het eindresultaat, strikt de aanwijzingen van een leidinggevende of van een autoriteit op het vakgebied.
  • Voldoet strikt aan alle voorgeschreven bedrijfsprocedures en werkprotocollen ook als het mogelijk is dat dit in het bijzondere geval geen nut heeft of nadelig kan zijn voor de cliënt, de werkorganisatie of een goede samenwerking met anderen.
  • Doorbreekt op een willekeurig moment zonder noodzaak met eigen prioriteiten de bezigheden van een ondergeschikte die geconcentreerd haar werk doet.

Betekenis van de hier gebruikte vaktermen.
Terug naar verzameling (6 groepen) competenties.
Terug naar de home page van Li Po.
Terug naar Li Po web.
Terug naar Li Po castel
Database competentieprofielen
Laatst bijgewerkt: 8 juni 2010 /WvO